Top 10 đặc sản Châu Đốc níu chân thực khách từ nguyên liệu tươi ngon và cách chế biến độc đáo

Không phải ngẫu nhiên mà Châu Đốc được gọi là “vương quốc mắm”. Trữ lượng, độ nổi tiếng và hương vị đặc trưng của món mắm đặc sản gắn liền với Châu Đốc này thì quả nhiên không phải bàn cãi.

Các loại mắm cực kỳ phong phú từ các loại cá như cá lóc, cá sặc, cá linh, cá trèn… được chế biến theo công thức gia truyền khác nhau. Vì vậy mỗi loại mắm lại có hương vị riêng tạo nên trữ lượng phong phú cho mảnh đất Châu Đốc. Tuy nhiên, nổi tiếng nhất và nhất định phải thử một lần vẫn là mắm Thái. Đây dường như là loại mắm mà không có vùng miền nào sở hữu hương vị thơm ngon bằng.

Tùy theo đặc trưng của từng loài cá nguyên liệu mà mỗi loại mắm có cách ẩm thực khác nhau. Thông thường, có 2 cách thưởng thức mắm. Một là ăn sống, tức mang sản phẩm mắm đã đủ thời gian ủ, thêm chút giấm, tỏi, đường, ướt... trộn đều lên là ăn. Hai là chế biến thành món kho hoặc món chưng. Trong đó, nổi tiếng nhất là món mắm kho kèm với cá bông lau, lươn, ốc... và thịt ba chỉ cắt mỏng.

Gỏi sầu đâu là món ăn được cho là đặc sản trứ danh của người miền Tây, đặc biệt nhất phải kể đến Châu Đốc, An Giang. Gỏi này là sự kết hợp của lá sầu đâu với nhiều nguyên liệu khác nhau để ra là gỏi sầu đâu thịt hay sầu đâu cá. Và cho dù là nguyên liệu nào đi nữa thì một miếng gỏi đăng đắng, cay cay, thêm chút chua chua sẽ làm bạn quên mất cả lối về.

Sầu đâu là một loại cây mọc khá nhiều ở vùng Châu Đốc, lá và hoa sầu đâu có thể làm nguyên liệu để chế biến thành nhiều món khác nhau trong đó gỏi sầu đâu xem như một món ăn bản xứ, thân thuộc và gần gũi được lòng du khách thập phương mỗi khi có dịp ghé thăm.

Gỏi này là sự kết hợp của lá sầu đâu với nhiều nguyên liệu khác nhau để ra là gỏi sầu đâu thịt hay sầu đâu cá. Và cho dù là nguyên liệu nào đi nữa thì một miếng gỏi đăng đắng, cay cay, thêm chút chua chua sẽ làm bạn quên mất cả lối về.

Lá non và hoa sầu đâu sau khi được hái về sẽ được rửa sạch, trần qua nước sôi cho bớt đắng rồi để ráo rồi đem trộn với tôm, thịt, cá,… để tạo thành món gỏi. Một chút đắng từ lá và hoa sầu đâu, ít chua từ xoài, vị đậm đà của hải sản cộng với vị chua của nước chấm mắm me đậm đặc, tất cả hòa quyện vào nhau tạo nên sự hài hòa tinh tế cho món ăn.

Từ một món ăn chỉ giới hạn trong văn hóa ẩm thực của đồng bào Chăm tỉnh An Giang, tung lò mò (lạp xưởng bò) với hương vị đặc trưng không nơi nào có được, đã trở thành một đặc sản ở An Giang, được đông đảo thực khách gần xa ưa dùng.

Món tung lò mò (hay còn gọi là lạp xưởng bò) được làm hoàn toàn từ thịt bò nguyên chất, phải là thịt bò mới làm, không sử dụng chất bảo quản, không trộn lẫn thịt mỡ heo (vì người Chăm không ăn thịt heo). Để làm món tung lò mò, người Chăm phải sử dụng ruột bò (hoặc tàu hủ ky) bao bên ngoài, bên trong dồn thịt bò đã xay nhuyễn trộn với gia vị như tiêu, tỏi và một ít nguyên liệu bí truyền của người Chăm.

Theo kinh nghiệm của người Chăm, để món tung lò mò thật ngon thì phải lấy nguyên liệu ngon từ thịt đùi hoặc thịt nạc lóc từ xương. Ông Hứa Hoàn Vũ, xã Châu Phong, thị xã Tân Châu (An Giang), chủ cơ sở lạp xưởng bò ANAS cho biết, tung lò mò được làm theo tỷ lệ khoảng 8 phần nạc và 2 phần mỡ trộn đều với một ít gia vị như muối, đường, bột ngọt, tiêu. Sau khi hoàn thành công đoạn sơ chế, tất cả thịt bò ướp gia vị sẽ được dồn vào ruột bò (hoặc tàu hủ ky), thắt từng khúc. Trước khi đem phơi, phải dùng vật nhọn nhỏ đâm thủng các tung lò mò đã nhồi thịt để rỉ nước ra ngoài cho mau khô. Phơi món tung lò mò chỉ phơi trong nắng sớm rồi lại đem vào nhà bảo quản trong ngăn lạnh.

Tung lò mò có hai loại là loại chua và không chua, nhưng phổ biến là loại không có vị chua. Món ăn này có thể ăn kèm với nhiều món khác bằng cách nướng, chiên hoặc hấp, nhưng ăn theo cách nướng trên than hồng được xem là ngon nhất.

Đặc sản Châu Đốc mà không nhắc đến món lẩu cá bông lau thì sẽ là một điều đáng tiếc bởi hương vị đậm đà của nó khi đã một lần thử qua đã đủ khiến du khách bốn phương luôn nhớ về. Những con cá bông lau tươi ngon, thịt chắc kết hợp với nước dừa tươi, me chín, hành tím băm nhuyễn, gia vị đầy đủ, các loại rau, rau thơm và cà chua,… tạo nên vị hài hòa và thanh mát, độc đáo mà đậm đà, mang đậm cái hồn của miền sơn cước. Lẩu cá bông lau tuy giản dị thế nhưng cực kỳ hấp dẫn, không làm phật ý những người thưởng thức bao giờ. Sự đơn giản cùng hương vị rất đậm đà, đã làm lẩu cá bông lau Châu Đốc trở thành món ăn đặc sản khiến du khách bốn phương luôn nhớ về khi đã một lần thử qua.

Nằm trong danh sách món đặc sản Châu Đốc được bạn bè khắp nơi yêu thích, bánh đúc Châu Đốc có sức hấp dẫn đến tín đồ ẩm thực một cách lạ lùng. Không quá cầu kỳ trong cách chế biến nhưng bánh đúc ở đây lại mang hương vị khác biệt, rất đặc trưng mà không phải loại bánh đúc bình dân nào cũng có được. Vị béo ngậy của bánh đúc và đặc biệt là vị nước cốt dừa đã đủ khiến du khách lưu luyến mãi không quên kể cả những người chỉ vừa đặt chân đến đây lần đầu tiên.

Các tín đồ ăn vặt chắc chắn sẽ mê tít món bánh đúc ở Châu Đốc vì miếng bánh cắt vừa miệng lại ngọt bùi rất dễ ăn. Không giống như bánh đúc ở các nơi khác trắng trẻo mịn màng lại bùi bùi vị lạc, bánh đúc Châu Đốc lại mang một hương vị rất khác, rất đặc trưng đó là ăn với nước cốt dừa.

Món bánh này có thể dễ dàng tìm thấy ở các khu chợ, người bán thường ngồi ở đầu chợ hoặc gánh đi rong khắp hang cùng ngõ hẻm.

Món tiếp theo mình muốn giới thiệu với các bạn là "xôi xiêm Châu Đốc". Là một trong những nét đặc trưng của văn hóa ẩm thực Châu Đốc, xôi xiêm được làm từ gạo nếp ngon đã ngâm mềm, nấu vừa chín không quá khô và không nhão. Mùi thơm nhẹ của lá dứa là điểm đặc biệt của xôi xiêm thu hút du khách mỗi khi thưởng thức. Nước sốt sệt thơm, ngọt nhẹ, hơi béo và bùi được chế biến từ nước cốt dừa, lòng đỏ trứng, đường thốt nốt, bột mì phủ trên xôi hòa lẫn với mùi thơm nhẹ của lá dứa là điểm đặc biệt của xôi xiêm thu hút du khách mỗi khi thưởng thức. So với xôi xiêm của các vùng miền khác, xôi xiêm Châu Đốc có hương vị hài hòa nhẹ nhàng, trộn lẫn những tinh hoa văn hóa ẩm thực vùng miền rất phù hợp với khẩu vị người Việt.

Không chỉ là một món ăn đặc sản dân dã, ngon miệng của Châu Đốc, cá lóc nướng trui còn là nét ẩm thực độc đáo của vùng Tây Nam Bộ. Cá lóc đồng sau khi được làm sạch, sẽ được cho lên than hồng nướng vừa chín tới, không bị khô vì quá lửa, cũng chẳng bị nhão vì chưa đủ độ chín. Cá lóc nướng trui chín đều với phần thịt trắng, khói bốc lên thơm phức ăn kèm với bánh tráng, bún tươi và các loại rau thơm, chuối chát, khế chua, đọt xoài, đọt cóc kèn… chấm cùng nước mắm chua ngọt, nước mắm me chứa đựng bao nét văn hóa đặc sắc, đủ để thỏa lòng các tín đồ ẩm thực yêu khám phá, đam mê tìm tòi. Thế mới hiểu được vì sao ẩm thực Châu Đốc giản dị là vậy nhưng lại luôn có nét hấp dẫn thực khách bốn phương đến thế.

Người ta thưởng bảo, đã đến miền Tây, đặc biệt là Châu Đốc An Giang, mà chưa ăn chè thốt nốt thì xem như chưa đến. Cũng đúng thôi, ở cái xứ sở nhìn đâu cũng thấy thốt nốt, món gì cũng có tí thốt nốt, thì chè thốt nốt như một món ăn đầy mê hoặc mà người dân nơi đây gửi đến các vị khách của mình.

Dưới cái năng oi ả, cơn khát đang lên đến cao trào thì còn gì bằng khi bạn dừng chân vào một quán ven đường, gọi cho mình một chén chè thốt nốt đầy ụ, mát lạnh, thưởng thức cái vị béo ngậy của nước dừa, vị ngọt thanh của đường, thêm chút mềm dẻo của các lát thốt nốt. Cái món chè cứ nhìn là mê này đã trở thành một món đặc sản nổi tiếng của vùng đất An Giang, đến nỗi khi nhắc đến An Giang người ta lại nghĩ ngay đến chè thốt nốt.

Dân tộc Chăm Châu Giang (Châu Đốc, An Giang) có nhiều món đặc sản thu hút khách du lịch, trong đó có hai món ăn đặc biệt là cơm nị và cà púa. Hai món ăn này thường không thể tách rời nhau và tạo nên một hương vị thơm ngon, hấp dẫn.

Quy trình chế biến cơm nị – cà púa An Giang sử dụng khá nhiều nước cốt dừa tạo nên hương vị thơm, ngậy đặc trưng. Đây là một sự kết hợp của vị ngọt béo của sữa, bùi bùi của đậu phộng, vị ngọt của thịt bò, nho khô, cay nồng của ớt, mang lại cảm giác thơm ngon, lạ miệng.

Cơm nị và cà púa hòa quyện vào nhau tạo hương vị độc đáo mà chỉ ẩm thực Chăm Châu Giang mới có. Món ăn là sự kết hợp lạ nhưng hài hòa của cơm nị và cà púa, tạo nên hương vị truyền thống của ẩm thực nơi đây

Bên cạnh những món ăn đình đám như bún cá, bánh đúc, xôi xiêm, thốt nốt,… thì bò bảy món cũng được xem là đặc sản lâu đời trứ danh của thành phố Châu Đốc. 

Bò bảy món là thịt bò dọn thành bảy món khác nhau trên mâm, tương truyền có xuất phát ở trong Nam vào khoảng đầu thế kỷ 20. Lối nấu thịt bò này sau thịnh hành tại một số tiệm ăn ở Sài Gòn và các tỉnh miền Tây. Lối làm bảy món thịt bò sau năm 1975 cũng đã du nhập ra nước ngoài. Hiện nay, nhiều nhà hàng bò bảy món đã có mặt ở Mỹ, Canada, Úc, Pháp.

Được biết, 7 món truyền thống nhất bao gồm: Bò nhúng giấm, chả đùm, bò cuốn mỡ chài, bò lá lốt, bò sa tế, bò bít-tết và cháo bò. Tuy nhiên ở những địa phương khác đều có cách biến tấu khác.

Thịt bò ở đây mềm, vị ngọt rất tự nhiên nên chế biến theo kiểu gì cũng ngon, như thịt bò xào lá giang có vị ngọt của thịt bò quyện vị chua thanh và dịu của lá giang, cùng vị cay thơm của tiêu bột, cay nồng của ớt, béo bùi của đậu phộng rang và nước cốt dừa.