Top 7 đặc sản Điện Biên gây ấn tượng khó quên với hương vị đặc trưng miền Tây Bắc

Nằm trong những đặc sản Điện Biên Phủ không thể không có cái tên độc và lạ, hấp dẫn nhiều du khách khi đặt chân đến đây, đó chính là món sâu chít Điện Biên Phủ.

Sâu Chít là một loại thực phẩm quý, có tính bổ dưỡng cao và được cho là “Đông trùng hạ thảo” của Việt Nam.  Đây là một loại ấu trùng sống trong thân cây Chít. Sâu có màu vàng sữa được lấy ra bằng cách tách đôi ngọn chít. Sâu Chít được chế biến thành nhiều món ăn như: rang giòn, xào trứng, sấy khô, tán bột, nấu cháo hoặc có thể ngâm rượu uống. Các món ăn chế biến từ sâu Chít không chỉ ngon mà còn tốt cho sức khỏe, tăng cường sức đề kháng. Xưa kia, các thuộc hạ của Lãnh chúa Đèo Văn Long thường trèo lên các triền núi đá vôi nơi cây chít mọc lấy sâu Chít về để tiến vua, ngâm rượu, làm quà.

Thịt trâu gác bếp (hay Thịt xông khói) là món ăn phổ biến của người dân tộc miền núi Tây Bắc. Nếu ai được một lần có dịp thưởng thức món ăn này sẽ không thể nào quên cái hương vị thơm ngon là lạ của từng miếng thịt. Nếu ai đã từng đến thăm vùng đất Điện Biên Phủ lịch sử chắc hẳn đã được nếm thử món ăn đặc sản của người dân tộc Thái nơi đây: món thịt trâu gác bếp.

Thịt trâu gác bếp mang vị đậm đà cay cay thơm nồng mùi mắc khén, miếng thịt thớ dài dai dai khiến người thưởng thức phải nhâm nhi để cảm nhận được vị ngọt của thịt gác bếp. Đó cũng là một trong những lý do vì sao thịt trâu khô lại được nhiều người yêu thích đến vậy. Không chỉ là hương vị thơm ngon, món ăn còn mang đậm hương vị của cả một dân tộc. Từ đôi bàn tay khéo léo của những người dân vùng núi, những miếng thịt trâu thơm ngon lần lượt ra đời.

Ngày nay, thịt trâu gác bếp đã và đang dần trở thành đặc sản được biết đến nhiều nhất trong mỗi dịp du lịch Tây Bắc khiến bao thực khách mê mẩn. Không chỉ là món ăn truyền thống trong những ngày lễ tết, thịt trâu gác bếp còn được người dân nơi đây mang ra làm món ăn trong bữa cơm mỗi khi nhà có khách.

Đến với Điện Biên du khách không thể nào bỏ lỡ được món bắp cải cuốn nhót xanh, thật sự nếu bạn đã được thưởng thức món ăn mang đậm hơi thở của núi rừng Tây Bắc này thì chỉ cần mới nghĩ đến thôi đã làm cho bạn phải ứa nước miếng vì thèm. Cách mà người Thái chọn nhót cũng đủ đấy sự cầu kỳ của món ăn đơn giản này. Nhót đạt tiêu chuẩn nhất với món ăn này khi nhót vừa đủ tầm, không non quá mà cũng không già quá. Quả nhót phải thanh tân, xanh mướt, mềm mềm và chua rôn rốt - cái chua phải làm người ta nhận ra nó trong rất nhiều vị chua, cay khác nhưng cũng không đủ để người ta phải chau mặt, rùng mình.

Một miếng bắp cải cuốn nhót đúng kiểu phải có đầy đủ các loại lá, củ, quả như lá bắp cải, cây tỏi tươi, gừng già, rau mùi, ớt đỏ. Giữa màu trắng sáng của lá bắp cải non, từng lớp mùi xanh non mơn mởn lẫn với màu vàng tươi của gừng già, bện lấy từng dọc tỏi, ấp ủ miếng nhót xanh thuôn dài trong lòng như gói vào đấy tất cả sự mến thương. Vị chua chua của nhót được hòa tan trong vị cay nhặng nhặng của lá bắp cải, vị cay nồng của gừng, cay dịu của tỏi và cay xé lưỡi của những miếng ớt tươi được dầm đỏ trong bát chấm. Không cay, không chua thì đâu phải là bắp cải cuốn nhót.

Chẳm chéo Điện Biên là đặc sản dân tộc Tày ở Điện Biên đây là loại muối chẳm chéo khô được làm từ nguyên liệu: hạt mắc khén, muối, ớt khô, rau thơm Tây Bắc …để tạo được lọ muối dùng chấm hoa quả, chấm thịt lợn, chấm thịt gà…rất ngon và độc đáo.

HẲM” trong tiếng dân tộc Thái nghĩa là “Thức Chấm” còn “CHÉO” có nghĩa là mùi thơm của nhiều loại rau thơm kết hợp lại. chẳm chéo món chấm quen thuộc của dân tộc Tây Bắc chẳm chéo món chấm quen thuộc của dân tộc Tây Bắc Trên thực tế có thể phân chia ra rất nhiều loại “CHẲM” khác nhau, tùy thuộc vào các mục đích sử dụng chấm đồ ăn gì mà có loại “Chẳm” phù hợp!

Thành phần được làm từ: Muối trắng, mì chính, tỏi, ớt bột khô (hoặc tươi đem nướng lên) và đặc biệt là gia vị Tây Bắc không thể thiếu đó là hạt Mắc khén – còn được ví như Hạt tiêu rừng, tất cả những thứ ấy mang giã lẫn nhau. Mắc khén thường để khô rang lên rồi mới dã cùng với mấy gia vị kia Sau đó cho thêm chút lá chanh xắt nhỏ khô.

Khi những cơn mưa phùn mùa xuân vừa dứt và nắng ấm dần lên cũng là lúc vùng đất Tây Bắc chìm trong sắc trắng tinh khôi của hoa ban nở rộ. Hoa ban đã tàn cũng là lúc những chồi non nảy nở đâm ra mạnh mẽ, báo hiệu cho ta biết đã đến lúc thưởng thức món rau hoa ban. Những búp ban mới chỉ có đôi lá sẽ được người Thái hái từ những cây ban trên đồi cao, mang về rửa sạch rồi cho vào vại muối như muối dưa cải ở miền xuôi. Búp ban muối, ăn với cá sông Nậm Rốm kho thì ngon không gì sánh được.

Đến Điện Biên bước chân vào chợ Mường Thanh, hòa vào những cánh khăn piêu, thấp thoáng trong dáng điệu áo váy của phụ nữ Thái mới cảm nhận được một “mùa xuân của búp ban” ở nơi này. Những quẩy búp ban còn xanh mơn mởn, nguyên mùi ngai ngái đặc trưng. Rau của loài hoa đẹp, lại được người con gái Thái nhẹ nhàng gói lại, rồi đưa cho khách thì cái cảm giác mới nghĩ đến đã thấy là món ngon. Hoa ban là một đặc sản cũng như đặc trưng của núi rừng tây bắc. Cũng giống như búp ban, hoa ban cũng là thức ăn của đồng bào Thái ở Tây Bắc. Hơn thế, hình ảnh cánh ban trắng đã đi vào đời sống văn hóa tâm linh của nhân dân Tây Bắc, nhất là bà con đồng bào Thái.

Nhắc đến người đồng bào Thái vùng Tây Bắc, người ta thường nói đến điệu múa xòe, lễ hội Hoa Ban hay chiếc khăn Phiêu. Tuy nhiên, nền văn hóa, ẩm thực của người Thái còn thể hiện sắc nét qua những món ăn đậm đà bản sắc dân tộc, trong đó phải kể đến món Pa Pỉnh Tộp ngon trứ danh Điện Biên. Hương vị thơm ngon của món cá nướng ăn cùng chẩm chéo sẽ đánh thức tất cả các giác quan, khiến người ăn nhớ mãi.

Điểm đặc biệt của món cá nướng Pa Pỉnh Tộp nằm ở cách ướp và nướng cá. Không giống như các loại cá khác, việc chọn nguyên liệu phải thật tỉ mỉ để giữ được độ ngọt và hương vị thơm ngon của cá. Theo đó, cá được chọn sẽ là cá chép, cá trôi, cá trắm sống ở vùng suối núi. Thay vì ướp cá ở bên ngoài như cách ướp truyền thống thì Pa Pỉnh Tộp có cách ướp khác biệt. Tất cả các gia vị đều được nhét vào bụng cá. Bên cạnh đó, khi ướp phải được gập đôi theo chiều ngay. Khi nướng phải sử dụng que kẹp bằng tre hoặc vỉ nướng, sau đó nướng trên than hồng.

Nhờ cách nướng đặc biệt này mà thịt cá thấm đều gia vị, nhanh chín, hương vị thơm ngon đậm đà. Đặc biệt, món Pa Pỉnh Tộp không thể thiếu hạt Mắc kén - một loại gia vị đặc trưng của người Thái. Thịt cá tươi sống kết hợp gia vị và hạt mắc kén sẽ tạo nên mùi thơm nồng, cay nhẹ, thơm ngon đặc trưng.

Ngoài ra, điểm đặc biệt khác của món Pa Pỉnh Tộp Điện Biên là không sử dụng dầu mỡ để tẩm ướp và nướng. Khi chế biến món ăn này, người đồng bào Thái sử dụng hoàn toàn các nguyên liệu từ nhiên nhiên.

Măng đắng là sản vật, là món ăn phổ biến của đồng bào các dân tộc Tây Bắc. Dưới bàn tay khéo léo của những người phụ nữ, măng đắng được chế biến thành rất nhiều món hấp dẫn như xào mẻ, luộc, nướng, hầm xương, nộm,... Mỗi món mang một hương vị riêng nhưng dù chế biến thế nào vẫn không lẫn đi đâu được vị ngọt đắng của cây măng rừng.

ách chế biến đơn giản nhất có lẽ là món Măng đắng luộc hoặc nướng chấm với “chẳm chéo”, Khi ăn măng được cuốn với lá Phát Ban, một loại lá cây rừng, bạn sẽ cảm nhận được cái cảm giác đắng cứ mất dần, thay vào đó là cảm giác thoang thoảng ngọt, nhẹ nhẹ cay, rất lạ, lại rất giòn.

Ngày nay Các món ăn chế biến từ măng đắng đã xuất hiện nhiều tại các nhà hàng, khách sạn, là món khách du lịch không thể bỏ qua mỗi khi có dịp đến với núi rừng đại ngàn. Có đến tận nơi, nhâm nhi chén rượu nồng, ăn miếng Măng đắng hòa cùng với vị cay của muối ớt mới càng thấm hơn cái thú ẩm thực của người vùng cao, giản dị mà không kém phần tinh tế. Thêm vào đó, măng đắng còn theo chân khách về xuôi trên những cung đường khám phá.