Top 10 đặc sản Thái Nguyên ngon, bổ, rẻ làm quà biếu cực kỳ ý nghĩa

Nguyên liệu để làm bánh chưng Bờ Đậu phải là gạo nếp nương hoặc loại gạo nếp đặc biệt ở vùng miền núi phía Bắc như nếp vải, nếp thầu dầu, nếp nhung...  Gạo nếp sau khi đãi lọc qua ba lần nước rồi để ráo. Đậu làm nhân phải là đậu xanh nguyên lõi, vỏ mỏng, vàng tươi, dẻo và có vị thơm tự nhiên.

Đỗ xanh sau khi mua về sẽ được đãi sạch và đồ chín sau đó vắt thành từng phần nhỏ cho vào giữa lòng chiếc bánh. Cùng với đỗ là thịt lợn ba chỉ tươi ngon, săn chắc, ướp với hạt tiêu Bắc và gói bằng lá dong xanh mướt, bản rộng được đưa về từ núi rừng Việt Bắc. Sau khi gói xong, ngâm trước bánh trong nước khoảng 30 phút rồi mới đặt vào những nồi cỡ lớn để luộc bánh. Và điều tạo góp phần nên hương vị đặc biệt của bánh chưng Bờ Đậu chính là nguồn nước được dùng để luộc bánh.

Bánh chưng Bờ Đậu được luộc bằng nước suối nguồn trên núi đá phía sau làng mà người dân coi như "nước giếng thần.” Thời gian luộc bánh kéo dài từ 8-10 giờ, đến khi nước cạn phải tiếp thêm nước để cho bánh chín đều từ trong ra ngoài.

Cơm lam là sự sáng tạo độc đáo của đồng bào dân tộc miền núi. Chỉ từ những nguyên liệu rất đơn giản đã kết tinh thành thứ cơm ăn một lần là nhớ mãi. Cơm lam Định Hóa ngon nhờ vào thứ nếp cái hoa vàng. Những hạt nếp chắc mẩy gặt vào tháng 9 tháng 10. Tre và nứa được lấy thân non vừa đủ dịu mà không dễ cháy. Người Định Hóa cho ba phần gạo hai phần nước suối trong rồi che kín miệng lại bằng lá chuối non. Cơm lam khi ăn cắt thành từng khoanh. Thưởng thức với cá sấy, muối vừng đều hợp. Cơm lam có thể để cả tuần mà không gây mùi khó chịu hay thiu.

Trám đen Hà Châu là thứ đặc sản đặc biệt mà mẹ thiên nhiên đã ban tặng cho vùng đất Phú Bình. Sự phù hợp về khí hậu và thổ nhưỡng đã mang đến thứ quả ngọt bùi mà không phải nơi nào có được. Trám ở Hà Châu đã có mặt từ hàng trăm năm nên cây nào cũng to sum sê như cổ thụ. Mùa trám đen say mê lòng người thường đến vào tháng bảy âm lịch. Những quả trám hình thoi đen nhánh, cùi vàng, nhân bên trong hạt trắng ngần. Trám trước khi ăn thường được om cho mềm, rồi tách rời phần cùi và hạt. Cùi trám chấm với muối vừng hoặc tương nếp đã rất thơm bùi rồi. Trám có thể mang ra làm xôi trám, kho thịt cá, gỏi trám hay món nham nhám vô cùng nổi tiếng.

Người ta biết đến chè Tân Cương Thái Nguyên như một loại chè thơm ngon, hảo hảng, nhiều người còn đặt cho chúng cái tên là “đệ nhất chè ngon”. Sở dĩ chúng được gọi là chè Tân Cương bởi vùng trồng trước kia chính là xã Tân Cương. Người dân quen thuộc gọi là chè Tân Cương, về sau khi đăng kí kinh doanh sản phẩm, người ta đặt tên là chè Tân Cương. Hiện nay vùng chè Tân Cương đã không chỉ bó hẹp ở xã tân Cương và còn trải rộng, phát triển đến rất nhiều xã khác. Vùng chè Tân Cương Thái Nguyên được đánh giá là ngon nhất chấtt lượng nhất nằm ở vùng sông Công, dưới chân ngọn núi Tam Đảo. Nơi đây được thiên nhiên ban tặng mảnh đất màu mỡ, nguồn ánh sáng chất lượng, nhiệt độ vừa phải để cây chè sinh sôi, nảy nở và cho những búp chè, lá chè ngon nhất. Người ta còn cho rằng, chè Tân Cương Thái Nguyên hội tụ tất cả những gì tinh túy nhất của đất trời, thiên nhiên, sông nước. Với sự bồi đắp màu mỡ từ dòng sông Công, cùng bàn tay chăm sóc tuyệt vời của con người. Chè Tân Cương có hương vị rất riêng, đặc biệt không lẫn với bất kì loại trà nào khác từ những nơi khác.

Chè Tân Cương nổi tiếng bởi sự riêng biệt, không lẫn với những loại trà khác từ hình thức, hương vị, đến màu sắc của trà. Chè Tân Cương có hình dạng xoắn chặt, màu xanh đen đặc trưng. Bề mặt của lá chè có phủ tuyết và đặc biệt chè có mùi hương rất thơm, dịu nhẹ, không hắc như một số loại trà khác. Về màu trà thì đây cũng là yếu tố để dễ dàng nhận biết chè tân Cương Thái Nguyên với những loại chè khác. Cánh trà khi pha xong có màu xanh trong, nước màu vàng nhạt, sánh, đậm đặc. Một điều mà chỉ những người đã từng pha, từng uống thì biết, chè Tân Cương dù pha đến lượt nước thứ 3, 4 thì màu trà vẫn là vàng nhạt, sánh, đậm như lượt nước đầu tiên. Về hương vị, Trà Thái Nguyên Tân Cương khi pha xong có mùi hương dịu nhẹ của lá trà tươi. Khi uống vào cảm nhận đầu tiên có thể là vị đắng chát, nhưng ngay sau đó, là vị ngọt thanh, đọng lại ở đầu lưỡi, mùi thơm lan tỏa khắp khoang miệng. Đồng thời người uống cảm thấy khoan khoái, thoải mái, đầu óc tỉnh táo hơn rất nhiều.

Nem chua vốn từ xưa đã là món ăn có từ rất lâu đời. Vì thế có thể nói tinh túy của món nem không chỉ đơn thuần là món thịt được ủ cho dậy mùi chua mà còn là một phần gắn bó thân thuộc trong ẩm thực Việt. Nem chua Đại Từ tuy cùng tên gọi nhưng cách thưởng thức hoàn toàn khác biệt. Những chiếc nem sau khi bóc vỏ cần phải nướng trên than củi hoặc lăn trên chảo nóng. Nem chua Đại Từ có thể thưởng thức kèm lá sung, lá đinh lăng…Hoặc có thể pha nước mắm chanh ớt thưởng thức cũng rất phù hợp. Nem chua Đại Từ là sự pha trộn giữa vị ngọt của thịt, mùi thơm lá ổi cùng vị ngay ngáy của lá chuối được làm nóng. Tất cả như một thứ hương quê khó quên mà vùng đất Thái Nguyên dành tặng du khách.

Cũng là một đặc sản ngon nhất nhì của Đại Từ nên khi đến đây và muốn tìm một món khác với nem chút thì mỳ gạo Hùng Sơn là lựa chọn hoàn hảo. Đây là thứ mỳ làm thủ công và nhờ những ưu điểm nổi trội nên được rất nhiều người ưa chuộng. Mỳ gạo ở đây không dùng hóa chất vì vậy luôn có màu trắng tự nhiên. Mặt khác độ dẻo dai của mỳ đến từ đặc tính của gạo hoàn toàn không sử dụng hàn the. Mỳ gạo Hùng Sơn dù có chế biến quá lửa cũng không bị bở và vẫn đảm bảo được sự thơm ngon vốn có.

Mỳ Hùng Sơn đã trở thành đặc sản của người dân Đại Từ, cách trung tâm thành phố Thái Nguyên không xa, nên bạn có thể đến tận nơi sản xuất để mua về làm quà nhé!

Món tôm cuốn đơn giản nhưng tinh tế của Thừa Lâm được người Thái Nguyên khéo léo xếp vào hàng món ăn truyền thống. Tôm cuốn Thừa Lâm là sự kết hợp của sinh vật trên rừng dưới biển: tôm, trứng gà, giò nạc, thịt mỡ…Món này xem ra không khác gỏi cuốn của miền xuôi là bao. Điểm khác biệt có lẽ là phần tôm được chiên lên. Rồi xếp tất cả nguyên liệu làm thành một cuốn thật nhiều màu sắc. Giữa những mâm cao cỗ đầy tôm cuốn Thừa Lâm như một sự khơi dậy vị giác nguyên bản nhất. Để làm ra món ngon này cần nguyên liệu tươi và những bàn tay khéo léo. Một đĩa tôm cuốn tượng trưng cho trên trời dưới biển của nước ta. Nhâm nhi bên bàn rượu thì đĩa tôm quấn cũng được rất nhiều người khen.

Nhắc đến Thái Nguyên nếu quên đi món bánh ngải thì quả là thiếu sót lớn. Bánh ngải có mặt ở nhiều vùng quê tuy nhiên khi đến với Thái Nguyên thì bánh ngải lại mang hương vị rất riêng biệt. Bánh ngải là món bánh quen thuộc của người dân xứ chè vào dịp Tết Thanh minh và rằm tháng 7 của đồng bào dân tộc Tày sinh sống ở Võ Nhai, Thái Nguyên.

Bánh ngải làm từ nếp hương được lựa chọn kỹ lưỡng. Bột bánh được giã công phu cùng lá ngải để đạt độ dẻo dai và màu đẹp mắt. Bánh ngải không có nhân nhưng ăn không ngấy mà rất mát và ngọt. Bánh ngải Thái Nguyên thường được ăn kèm cùng đường phên cạo nhỏ hòa với hạt kê đã rang. Mùi vị của món bánh này là một trong các thứ quyến rũ khó quên của ẩm thực Thái Nguyên.

Cũng giống như nhiều dân tộc khác, thường ngày, người Dao ở Thái Nguyên ăn cơm tẻ, những lúc gia đình có công việc: Lễ tết, vào nhà mới, nhờ anh em cấy giúp hoặc vào vụ thu hoạch lúa, ngô người Dao thường sử dụng xôi. Món xôi của người Dao được nấu khá cầu kỳ. Ngoài xôi trắng, người Dao còn sử dụng các loại lá cây để đồ xôi nhiều màu hay còn gọi là xôi thập cẩm.

Gạo để đồ xôi phải là thứ gạo do chính gia đình trồng trên nương và đều hạt, được nhặt hết sạn. Người Dao có bí quyết riêng để trong quá trình ngâm gạo ngấm đều nước màu, khi nấu thành xôi màu sắc không quá sẫm hoặc không quá nhạt. Khi gạo ráo, đem gạo đã ngâm đổ vào chõ, lần lượt theo từng loại màu riêng biệt với quy tắc: gạo màu sẫm nhất ở phía dưới cùng, gạo trắng xếp trên cùng. Khi chõ xôi chín người ta dỡ lần lượt từng lớp xôi màu ra một chiếc rá to, sau đó trộn lẫn các màu với nhau để thành món xôi thập cẩm.

Nham hay nham trám là một món ăn chế biến cầu kỳ từ quả trám và được xem như món ăn truyền thống của người Thái Nguyên. Người ta thường ăn nham vào mùa quả trám chín. Một món nham hoàn chỉnh thường gồm rất nhiều nguyên liệu. Trong đó không thể thiếu quả trám đem ỏm tách hạt thái nhỏ. Nham thường có hai loại nham cá sống và nham cá nướng. Nham cá sống thì thái chỉ thịt cá, nham cá nướng thì cá được nướng trên than hoa. Trộn chúng lại cùng vừng, lạc, lá khế, lá nhội…là có ngay món nham đầy đủ hương vị dân dã. Nham có thể ăn kèm bánh tráng hoặc bánh đa đều rất hấp dẫn.