Top 10 địa điểm du lịch Hà Nam - Thiên nhiên kỳ vỹ trên vùng đất bé nhỏ

Khu du lịch sinh thái có trong diện tích 5100ha, bao gồm hệ thống các danh lam thắng cảnh mà nổi bật là hồ Tam Chúc và chùa Ba Sao. Chỉ riêng hồ Tam Chúc đã có diện tích lên đến 600ha, là hồ nước ngọt tự nhiên có diện tích lớn nhất lớn nhất cả nước. Cảnh quan thiên nhiên của khu du lịch sinh thái vẫn giữ được vẻ hoang sơ kỳ vỹ, ba mặt được bao bọc bởi dãy núi Thất Tinh hình tay ngai, dưới hồ có 6 ngọn núi đá mọc lên từ mặt nước có tên là Lục Nhạc. Bởi vậy mới có câu: "Tiền Lục Nhạc - hậu Thất Tinh".

Hồ Tam Chúc nằm trong vùng ngập nước núi đá rất độc đáo với phong cảnh hùng vĩ, không gian mênh mông, thoáng đãng cùng thảm thực vật vô cùng phong phú. Nơi đây còn có khu tâm linh đang được quy hoạch với diện tích lớn lên đến 147ha. Đến với Tam Chúc, du khách sẽ được chiêm ngưỡng pho tượng Phật khổng lồ nặng 200 tấn, là pho tượng bằng đồng lớn nhất Đông Nam Á hiện nay. Trong tương lai, hứa hẹn đây là sẽ điểm du lịch sinh thái kết hợp tâm linh đầy tiềm năng, rất phù hợp với những chuyến đi cuối tuần từ thủ đô Hà Nội và các tỉnh Đông Bắc Bộ.

Làng Vũ Đại là địa danh nổi tiếng gắn liền với truyện ngắn "Chí Phèo" với những nhân vật đi cùng năm tháng như Bá Kiến, Chí Phèo, Thị Nở. Trên thực tế, nguyên mẫu làng Vũ Đại là làng Đại Hoàng, thôn Nhân Hậu, xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam - quê hương của nhà văn hiện thực Nam Cao. Về thăm làng, du khách sẽ được ngắm nhìn lại những dấu vết xưa cũ của một làng quê Việt Nam cuối thế kỷ 18 với âm thanh của tiếng dệt vải, những con đường quê rợp bóng mát cùng vài mái ngói, hàng gạch vẫn còn đó với thời gian.

Đến thăm nhà Bá Kiến ở xóm 11 xã Hòa Hậu, bạn sẽ không khỏi ngạc nhiên khi trải qua hơn 100 năm dãi dầu mưa nắng, bom rơi đạn nổ; ngôi nhà 3 gian với cột gỗ lim cùng chân cột kê đá tảng đẽo gọt công phu này vẫn đứng vững, mái ngói và hoa văn chạm khắc còn nguyên vẹn chưa qua một lần tu sửa. Xung quanh ngôi nhà là vườn chuối rợp bóng mát gợi nhớ về câu chuyện tình mộc mạc xứng đôi của Chí Phèo - Thị Nở với bát cháo hành cay nồng đậm tình người. Nhà Bá Kiến nằm trong dự án "Vườn hiện thực Nam Cao" nhằm lưu giữ toàn bộ sự nghiệp văn chương của nhà văn. Trong nhà tưởng niệm có bàn thờ cùng rất nhiều kỷ vật của nhà văn lúc sinh thời.

Ngày nay, tìm về làng Vũ Đại không chỉ để nhắc nhớ lại một thời sống động hiện lên qua ngòi bút của Nam Cao, du khách còn có cơ hội thưởng thức các đặc sản nổi tiếng ngon và bình dị nơi đây. Đó là nồi cá kho niêu đất Nhân Hậu không đâu có được, ăn với bát cơm trắng nóng hổi cứ nhắc đến là ai cũng thèm. Đó là buồng chuối ngự Đại Hoàng tiến vua thơm ngọt mùi vị đọng mãi nơi đầu lưỡi hay quả hồng không hạt Nhân Hậu căng mịn, đỏ sẫm.
Có lẽ chỉ chừng đó thôi cũng đủ làm người ta cứ muốn ghé qua và quay lại nơi đây thêm nhiều lần nữa.

Đền Trần Thương là ngôi đền nổi tiếng ở Hà Nam được thiết kế với kiến trúc "Tứ thủy quy đường", gồm có nghi môn nội, nghi môn ngoại, cung đệ nhất, cung đệ nhị, cung đệ tam và hai dãy giải vũ. Toàn bộ khu vực xung quanh chùa được trồng nhiều cây xanh tạo bóng mát và không gian yên tĩnh nơi thanh tịnh.

Ngôi đền có kiến trúc kiểu chồng diêm hai tầng tám mái với những đường nét uốn cong, nghi môn của chùa gồm có 3 cửa chính. Khu tầng dưới của cửa chính được trang trí họa tiết hoa cúc, hoa sen với những hình vòm cuốn. Tầng trên là những hình uốn vòm nhỏ hơn và được đặt quả chuông ở bên trong, hai cổng phụ là đôi ngựa. Không chỉ có kiến trúc đặc sắc, đền Trần Thương còn sở hữu những đồ thờ giá trị như ngai thờ, sập thờ bằng đá, hương án, chén đôn, bát đĩa, bát hương, lục bình, kiếm bạc bằng đồi mồi quý hiếm.

Quần thể đền Trúc - Ngũ Động Sơn thờ người anh hùng dân tộc Lý Thường Kiệt, tọa lạc giữa không gian xanh mát sơn thủy hữu tình, có núi có sông ,có hang động kỳ thú, nằm giữa rừng Trúc nên thơ. Tương truyền, vào năm 1089, đoàn chiến thuyền của Lý Thường Kiệt đi chinh phạt qua thôn Quyển Sơn. Bỗng nhiên có trận gió lớn ào ào thổi tới, bẻ gãy cột buồm rồi cuốn lá cờ của đoàn quân lên đỉnh Núi Cấm. Lý Thường Kiệt thấy lạ bèn cho thuyền dừng lại, cùng quân sĩ lên bờ làm lễ tế trời đất cầu đại thắng. Lần đó, thắng lớn trở về, Lý Thường Kiệt đã cùng đoàn quân lên đây làm lễ tạ ơn, khao thưởng ba quân và mở hội cho dân làng mừng chiến thắng. Ông đặt tên cho ngọn núi là Cuốn Sơn. Để tưởng nhớ công lao của vị anh hùng dân tộc, dân làng đã lập đền thờ ở chính nơi ông mở hội, đó là đền Trúc ngày nay.

Ngôi đền được làm bằng gỗ lim, xây dựng theo kiểu chữ Đinh, gồm cổng đền, tiền đường và hậu cung, xung quanh rợp bóng trúc. Cạnh đền Trúc là ngọn núi Cấm hay còn gọi là núi Cuốn Sơn gắn với sự tích xa xưa. Men theo đường mòn lên đỉnh núi, du khách sẽ tìm thấy một bàn cờ thiên tạo bằng đá rất đặc biệt cũng như được chiêm ngưỡng bức tranh toàn cảnh hữu tình. Trong lòng núi Cấm là hệ thống Ngũ Động gồm 5 động liên hoàn dài hơn 100m với cấu trúc các động đa dạng cùng nhiều loại thạch nhũ muôn hình vạn trạng.
Hàng năm, lễ hội đền Trúc diễn ra từ ngày mồng 1 tháng Giêng đến ngày mồng 10 tháng 2 âm lịch với nhiều nghi lễ cổ truyền, trò chơi dân gian hấp dẫn, múa hát Dậm và đua thuyền. Đền Trúc - Ngũ Động Sơn chắc chắn sẽ là một điểm đến hấp dẫn cuối tuần mới lạ cho du khách.

Đường vào Hang Luồn theo quốc lộ 12A cách Phủ Lý cỡ 11 km, đến ngã ba tại nơi xã Thi Sơn giáp xã Liên Sơn, rẽ hướng nam đi cỡ 0,5 km theo đường bộ hoặc suối.

Xuất phát từ cây cầu Tình Yêu, du khách ngồi trên thuyền sẽ bắt đầu hành trình khám phá hang Luồn. Cửa hang khá rộng, độ cao tùy thuộc vào mùa con nước. Trong hang Luồn chưa có hệ thống đèn điện thắp sáng, du khách được nhà thuyền trang bị những chiếc đèn pin đội đầu. Đây chính là một trong những điểm hấp dẫn, thú vị để du khách khám phá những hình thù thạch nhũ độc đáo.

Hang Luồn dài khoảng 400 m, rộng vừa đủ cho một thuyền chở khách. Cuối hang là ao Rong rộng khoảng 300 mẫu. Tên gọi "ao Rong" do đầm có nhiều rong và súng, và thường bị viết lỗi thành ao Dong.

Làng nằm dưới chân núi Đọi, một trong những ngọn núi có vị thế và cảnh đẹp ở Hà Nam. Nghề làm trống ở Đọi Tam đã có từ lâu đời, trên 1.000 năm. Làng trống Đọi Tam được nhiều người biết đến bởi đã làm ra chiếc trống sấm lớn nhất Việt Nam. Đây là một làng nghề truyền thống cổ xưa với những nghệ nhân bậc thầy về làm trống, góp phần gìn giữ một nét đẹp đã gắn bó lâu đời trong văn hóa người Việt.

Theo truyền thuyết từ xa xưa từ năm 986, hay tin vua Lê Đại Hành về làng cày ruộng tịch điền khuyến nông, hai anh em Nguyễn Đức Năng và Nguyễn Đức Bản đã tự tay làm một cái trống to để ra nghênh tiếp nhà vua.

Tiếng trống cất lên âm vang như tiếng sấm nên về sau hai ông đã được dân làng tôn lên làm Trạng Sấm.

Làng dệt lụa Nha Xá nằm yên ả bên bờ Sông hồng, ngay dưới chân cầu Yên Lệnh thuộc xã Mộc Nam, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Vẻ đẹp của Lụa tơ tằm nha xá làm cho các lái buôn và du khách thập phương say đắm với sự mềm mại quyến rũ mà ghé chân lại khi đi qua nơi này.

Đến với Nha Xá, bạn không chỉ được thưởng thức cảnh đẹp của một làng quê đậm chất đồng bằng Bắc bộ, đan xen các ngôi biệt thự cổ kiểu Pháp, mà còn có thể lựa chọn cho riêng mình những tấm lụa đẹp nhất, được dệt và nhuộm bằng phương pháp truyền thống từ bàn tay khéo léo của các nghệ nhân lâu năm giàu kinh nghiệm.

Nha Xá cũng là nơi đầu tiên dùng chất liệu đến từ thiên nhiên như Củ nâu, Cánh kiến, Lá bàng, Lá trầu không... để nhượm lụa tơ tằm. Chính vì điều này mà các sản phẩm lụa của Nha Xá được nhiều người ưa chuộng, tin tưởng về chất lượng và an toàn khi sử dụng.
Người ta có câu "tiền nào của đấy", Lụa Nha Xá sản xuất theo đơn đặt hàng, từ lụa hoa mỏng nhẹ với giá vài chục nghìn đồng/mét, tới lụa tuytxo dày dặn cả triệu đồng/mét. Khi du lịch đến nha xá, du khách được đi chơi, vừa được mua lụa giá rẻ hơn vài trăm nghìn.

Chiều khách không thể hơn hơn nha xá, bạn có thể nhuộm bất kỳ màu gì bạn thích, bạn có thể chọn ở làng và chọn màu. Lụa sẽ được giao đến tận nhà cho khách, nếu chưa ưng có thể đổi lại, chờ đợt nhuộm tiếp theo.

Kẽm Trống là danh thắng quốc gia được công nhận năm 1962, cách thủ đô Hà Nội 80km về phía Nam theo đường quốc lộ 1A, nằm giữa địa phận của 2 tỉnh Hà Nam và Ninh Bình. Kẽm Trống có thể hiểu đơn giản là nơi dòng sông Đáy chảy qua hai ngọn núi, bên tả có núi Rùa, núi Cổ Động...thuộc tỉnh Hà Nam; bên hữu có núi Bài Thơ, dãy núi Bạt Gia thuộc tỉnh Ninh Bình. Ngoài núi và sông, khi tới đây, du khách còn được chiêm ngưỡng rất nhiều hang động kì ảo với vô số thạch nhũ đủ mọi hình dáng trải dài khắp các hang.

Tương truyền, có lần vua Minh Mạng muốn xuôi dòng sông Đáy để vãn cảnh Kẽm Trống và Địch Lộng (Ninh Bình) nhưng khi được biết về bài thơ với nhiều ẩn ý tinh nghịch, thâm thúy này của Hồ Xuân Hương, nhà vua nhất định không chịu đi qua sông mà bắt dân trong vùng đào một con sông mới khác để thuyền vua đi qua. Do vậy mới có con sông đào bên cạnh ngày nay vòng qua. Du lịch Hà Nam du khách đừng nên bỏ qua một lựa chọn vô cùng hấp dẫn là Kẽm Trống.

Chùa Bà Đanh hay còn gọi là Bảo Sơn tự thờ Bà Chúa Đanh (thần Pháp Vũ). Ngôi chùa nổi tiếng linh thiêng này nằm cạnh hòn núi Ngọc nên thơ, cách thành phố Phủ Lý 10km, hướng chính nam nhìn thẳng ra dòng sông Đáy, được thiên nhiên ưu ái bao quanh bởi khung cảnh trời mây sông nước hữu tình cùng vẻ tịch mịch vô cùng thanh tịnh. Từ bao đời nay, chùa Bà Đanh được thêu dệt bằng những câu chuyện liêu trai, sự tích kì lạ xoay quanh sự vắng vẻ nổi tiếng của mình; mà tâm điểm là tượng Bà Đanh (thần Pháp Vũ). Đến vãn cảnh chùa, du khách còn có thể hỏi chuyện các sư thầy để được nghe thêm nhiều câu chuyện thú vị xoay quanh nguồn gốc và lịch sử của chùa Bà Đanh.

Sau khi tham quan vãn cảnh chùa, du khách hãy xuống bến nước uy nghiêm lát đá xám trắng của chùa bên bờ sông Đáy nên thơ, ngắm nhìn khung cảnh sơn thủy hữu tình, thả mình vào thiên nhiên trong lành tránh xa những khói bụi ồn ào bon chen nơi phố thị. Nếu còn thời gian, xin hãy đi qua vườn cây trái xum xuê có cây si già ngàn năm tuổi để lên đỉnh núi Ngọc, ngắm nhìn toàn cảnh sông nước mây trời từ trên cao.
Câu chuyện vì sao chùa bà Đanh lại vắng khách đến nay vẫn không có đáp án. Do chùa linh thiêng hay do vị trí không thuận tiện đi lại? Có lẽ sẽ chẳng ai biết câu trả lời thật sự là gì, chỉ là khi muốn tìm một nơi để thanh lọc tâm hồn, tìm cho mình chút sự bình yên thì hãy nhớ đến ngôi chùa vắng vẻ Bà Đanh của Hà Nam nhé.

Từ thành phố Phủ Lý theo quốc lộ 1A đi về phía Ninh Bình 2km, rẽ phải theo đường qua cầu Đọ về Châu Sơn 4km sẽ đến động. Động Phúc Long nằm trong khu vực núi Chùa thôn Châu, thuộc núi Kiện Khê (còn gọi là núi Thiên Kiện). Núi Chùa là một trong số những ngọn núi nối đuôi nhau ở địa phận thôn Châu Sơn và thôn La Mát thuộc Kiện Khê

Khám phá động Phúc Long trên ngọn núi, ta đi vào trong động gặp một ngã ba. Tiếp theo, rẽ hướng bên phải ta thấy hàng chục hang động với nhiều thạch nhũ lóng lánh, đi sang trái ta gặp đường đầy đá nhô lên cao với nhiều hình thù kì lạ.

Động Phúc Long có dáng một con rồng thắt túi, có nhiều dơi bám trên vách nên nhân dân địa phương còn gọi đây là hang dơi. Động hài hòa với cảnh quan núi Chùa, ngay bên cạnh là đình và chùa thôn Châu, tạo thành một di tích thắng cảnh hấp dẫn đối với du khách gần xa.