Top 10 đặc sản Quảng Trị ăn một lần mãi khắc khoải nhớ mong

Gọi là cháo, nhưng cháo Vạc Giường rất đặc biệt, thoáng nhìn qua, ai cũng nghĩ nó giống bánh canh hay canh bún cua bởi chúng đều được làm từ sợi bột gạo hay bột mì, nhưng hương vị lại khác hoàn toàn.

Người Quảng Trị thường gọi món ăn với tên dân dã là cháo cá, còn thực khách ghé qua lại đặt cho nó cái tên thân thương là cháo Vạc Giường do sợi cháo có hình dáng giống như vạc giường nơi đây. Một nhúm sợi bột dài mềm, vài lát cá chiên vàng ươm giòn rụm, thêm chút hành lá xanh xanh, chút ớt cay cay cùng với nước dùng ngọt thanh thơm mùi cá, hòa quyện cho ra hương vị cháo Vạc Giường vấn vương thực khách. Ai ghé qua mảnh đất này cũng  nên nếm thử một lần. Dân giã nhưng vô cùng thơm ngon.

Bún Hến Mai Xá là một đặc sản của làng Mai Xá (Gio Mai, Gio Linh, Quảng Trị). Gọi là bún hến nhưng ngon nổi tiếng lại do chắt chắt - một loài thuộc họ hến nhưng nhỏ và màu đậm hơn. Vì nhìn ngoài, 2 loại này khá giống nhau nên người ta ăn bún chắt chắt mà lại cứ ngỡ mình ăn bún hến.

Chắt chắt phi thơm hành, gia vị đến săn lại rồi đổ nước vào, thêm vài miếng gừng là xong nồi nước dùng ngon lành, ít béo, lại rẻ tiền. Cho bún vào tô, nhón thêm nhúm rau thơm, ngò lên trên và chan nước dùng vừa làm.

Khi ăn, giã thêm chén muối ớt tươi cùng gừng, sao cho thật cay, thật nhuyễn để bên cạnh thưởng thức chung mới thật đúng món Quảng Trị. Những ai đã nếm thử chắt chắt do dân Mai Xá chế biến sẽ không thể nào quên được hương vị tuyệt vời của món ăn này.

Thứ bánh rẻ tiền, nguyên liệu dễ tìm, chẳng có gì đặc biệt nhưng lại mang hương vị riêng biệt - là một trong những món ngon Quảng Trị. Bánh làm từ củ sắn mài nho nhỏ với nhân bên trong có thể là thịt lợn, thịt gà, tôm, đậu xanh...

Nổi tiếng nhất ở Quảng Trị là bánh lọc Mỹ Chánh. Vỏ bánh không bị chua hay nồng mà rất thanh. Nhìn từng chiếc bánh nhỏ xinh, trong suốt để lộ hình tôm đỏ hồng bên trong hấp dẫn không tả. Bánh bột lọc làm nhanh, ăn cũng lẹ. Lột lớp lá xanh mượt bọc bên ngoài bánh ra, cầm miếng chiếc bánh chấm vào bát nước mắm chua cay thơm nồng bạn sẽ cảm nhận được vị đậm đà nhân thịt quyện trong lớp bánh dai dai man mát. Nhấm thêm ngụm nước chấm nữa là tuyệt cú mèo. Món này có thể ăn thỏa thích do lớp vỏ bánh không gây ngấy.

Món ăn mang tên hai nguyên liệu chính làm nên sự đặc biệt: thịt trâu và lá trơng (trơơng). Thịt trâu vốn bổ dưỡng, chữa được nhiều bệnh như đau lưng, phù chân, phong thấp… Thậm chí có người còn cho rằng nó tốt hơn thịt bò. Chính vì thế, nơi nào cũng có cách chế biến thịt trâu nhưng dám chắc rằng không đâu có vị như ở Quảng Trị này.

Sự kết hợp giữa thịt trâu non và loại là rừng mọc hoang khắp Quảng Trị đem lại mùi thơm cay rất đặc trưng của món ăn. Có 2 món chính được khách ưa chuộng nhất là thịt trâu lá trơng nướng và thịt trâu xào lá trơng. Người thích vị ngọt mềm, thơm nưng nức của thịt trâu còn nguyên vị thì gọi thịt nướng ăn với rau cải, tiêu ớt xanh và nước tương pha tương ớt. Người muốn đậm đà nhiều vị hơn thì gọi thịt xào vừa chín tới. Món nào cũng thơm ngon vô cùng. Đặc biệt thịt trâu lá trơng mà ăn vào những ngày mưa lạnh thì tuyệt.

Lòng sả là một trong những món ngon Quảng Trị. Nghe tên có vẻ lạ lẫm nhưng cách làm lại khiến người ta liên tưởng đến cháo lòng của người miền Bắc. Tiết heo hoặc tiết vịt được đánh tan vụn, đổ nước vào, nấu chung với gạo rang, đậu xanh cho nhừ. Lòng heo hoặc vịt được làm sạch, cắt miếng vừa ăn rồi thả vào nồi đang đun, sôi lần nữa là ăn được.

Tuy nhiên, lòng sả cho rất nhiều ớt, ăn cay xé lòng, tê lưỡi. Người dân Quảng Trị thường chọn lòng sả những khi trời mưa để ấm lòng. Hoặc mỗi khi người cảm mạo, cần ra mồ hôi thì lòng sả là phương thức diệu kỳ, tác dụng không kém cháo hành tía tô. Dù vừa ăn vừa xuýt xoa nhưng nhâm nhi thêm cốc rượu vào ngày mưa vẫn là tuyệt nhất luôn.

Bánh khoái Quảng Trị được làm từ bột gạo, có chỗ cho thêm nấm rơm, hải sản, tuy nhiên, phổ biến nhất thì chỉ đơn giản với nhân tôm thịt giá đậu mà thôi. Bành khoái nhỏ nhắn bằng bàn tay, vừa ăn, vỏ bánh dày và giòn rụm.

Điểm quan trọng không thể thiếu khi ăn bánh khoái là các loại rau kèm và nước chấm. Rau thì tùy từng nơi, dù thế nào cũng đủ các loại chính: cải non, chuối chát và trái vả xắt lát. Còn nước chấm, mà người Quảng Trị gọi là “nước lèo” mới thật hấp dẫn. Chế biến theo công thức riêng từ ruốc, gan và nạc heo xay nhuyễn, lạc vừng giã nhỏ, tỏi, ớt bột... nêm nếm khéo léo, thứ nước chấm này làm cho bánh khoái thật sự tròn vị. Đây là món ăn chơi nhưng vô cùng ngon và đặc biệt bon mồm.

Bánh ít dùng trước hết để thờ cúng tiên tổ trong những ngày lễ tết, huý kỵ. Rồi trong những việc hiếu hỷ: đám cưới mời cô bác một chiếc mừng duyên mới, ma chay ăn một miếng bánh ít phân ưu. Sau nữa bánh dùng làm quà cho người đi xa, mang theo như để thể hiện tấm lòng thơm thảo của người nhà quê…

Ăn một chiếc bánh ít có cảm giác dẻo dẻo, lưỡi có vị bùi của lá quết và vị ngọt của đường nhân, mũi ngửi được hương thơm của đậu đỗ xanh rắc dầu chuối, tai lắng nghe những tiếng nhai “chắp…chắp…” có vẻ khoái khẩu thèm thuồng.  Bánh ít lá gai mang đậm chất mộc mạc, bình dị như chính những con người nơi đây. Bánh phù hợp  mua làm quà biếu để thể hiện tấm lòng thơm thảo, bình dị nhưng cũng vô cùng  ngọt ngào.

Nhắc đến Phương Lang, người ta không chỉ nhớ về ngôi làng với khung cảnh đẹp yên bình mà còn nhớ về món bánh ướt ngon nức tiếng “bánh ướt Phương Lang”. 

Cũng được làm như các loại bánh ướt khác, bánh được làm từ gạo là chính. Nhưng làm nên sự khác biệt cho món bánh nơi đây chính là kỹ thuật tráng bánh. Bán được tráng cách thủy trên một lớp vải có độ dày vừa phải, đến khi chín là có thể vớt ra xếp chồng lên nhau. Điều quan trọng là thợ tráng bánh phải khéo tay biết lúc nào là bánh đủ độ ngon, bánh ngon không nên quá dày hay mỏng.

Khi thưởng thức, bạn nhớ tách từng lớp bánh ra và cuộn với thịt heo ba chỉ chắc mềm và chút rau sống tươi non. Ăn kèm với nó là nước chấm. Nước chấm chua chua, ngọt ngọt, cay cay sẽ đánh thức vị giác của bạn

Cao chè vằng là sản phẩm hoàn toàn được làm từ lá vằng sẽ thiên nhiên, được người dân thu gom, chọn lọc, rửa sạch và đem nấu trong mấy chục tiếng đồng hồ, sau khi nấu xong thì cao chè vằng được đem ra cán mỏng đóng thành miếng đem bán cho khách hàng gần xa. Cao lá vằng thiên nhiên với công dụng; Lợi sữa, giảm cân, chống nhiễm khuẩn, lưu thông máu huyết, hỗ trợ điều trị tiểu đường, huyết áp, giúp ăn ngon ngủ yên….. Cao chè vằng Cam Lộ đã trở thành sản phẩm uy tín chất lượng và rất gần gũi với khách hàng gần xa trong suốt thời gian qua, thích hợp để lữ khách mua làm quà biếu cho người thân, bạn bè sau chuyến du lịch. Giá bán lẻ của cao chè vằng Cam Lộ linh động từ 300,000 – 400,000đ/kg

Bánh đúc rau câu, một món ăn ngon, đem lại giá trị dinh dưỡng cao mà giá thành lại rất “hạt rẻ”. Món này được biết đến đầu tiên tại thị trấn Cửa Tùng, huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị. Nguyên liệu chính của món chính là rau câu. Rau câu có màu sắc, chất dinh dưỡng và hương vị tựa như rong biển nên rất dễ ăn mà lại tốt cho sức khỏe.

Điểm đặc biệt khiến người ta nhớ mãi khi thưởng thức món bánh đúc rau câu Quảng Trị này chính là nguyên liệu ăn kèm. Cứ ngỡ bánh ngọt hay rau câu như này sẽ ăn cùng dừa, đường, còn không thì cứ ăn chay nhưng người dân nơi đây lại kết hợp với ruốc. Đâm mấy trái ớt mọi với múi tỏi, bỏ ruốc vào và vắt thêm chanh, ấy thế mà ra một chén nước chấm ngon "đáo để".